RIGHT OF WAY PWEDE BANG BAKURAN?

[alist1986]

Para doon sa di pa rin maliwangan sa "Right of Way" (ROW) sa Pilipinas, basahin ninyo ito. Ang "easement of right of way" ay isang "private right of way" at medyo iba sa "public right of way" tulad ng kalsada o daanan ng publiko na pag-aari na ng gobyerno. Yung una ay isang daan na nagpapahintulot sa sa isang may-ari ng lupa na walang madaraanan sa isang katabi ng may-ari ng lupa. Hindi ako abodado pero liliwanagin ko para sa lahat ayon sa aking nalalaman. Basahin ninyo yung ibang detalye You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now. at pagkatapos ay yung sa baba.

Under the You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now.:

The owner, or any person who by virtue of a real right may cultivate or use any immovable, which is surrounded by other immovables pertaining to other persons and without adequate outlet to a public highway, is entitled to demand a right of way through the neighboring estates, after payment of the proper indemnity.

In the case of You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now.explained that the owner of an estate may claim a compulsory (legal) right of way only after he has established the existence of 4 requisites, namely:

1. the estate is surrounded by other immovables, and is without adequate outlet to a public highway;
2. payment of the proper indemnity;
3. the isolation should not be due to the proprietor’s own acts;
4. the right of way claimed is at a point least prejudicial to the servient estate and insofar as consistent with this rule, where the distance from the dominant estate to a public highway may be the shortest.

The onus or burden of proof is upon the owner of the dominant estate to show by specific averments in his complaints the existence of the requisites or pre-conditions enumerated.

The Proper Indemnity

1. If the passage is permanent, pay the value of land occupied by the path plus damages. Upon extinction of the easement, the indemnity is returned without interest, for the interest is considered rent.
2. If temporary, pay for the damages caused. It is temporary when, for example, the estate is not being cultivated the whole year round, and when harvesting is only once in a while.

The easement of right of way shall be established at the point least prejudicial to the servient estate, and insofar as consistent with this rule, where the distance from the dominant estate to a public highway may be the shortest.

Ang ibig sabihin nyan, dumadaan sa kasunduan (permanent o temporary) ang ROW. Either babayaran yan ng nanghihingi ng ROW, thru rent o kaya ay kusang-loob - gobyerno man o pribadong mamamayan. Hanggang naka-deklara na sa deeds yung portion ng lupa as "right of way", may karapatan na dumaan dyan at walang karapatan ang may-ari ng lupa na pigilan ang taong dumaan sa sinasabing espasyo. Kapag nagawa niyang alisan ng bisa ang ROW ay doon lang siya may right na harangan ang lupang iyon. Kahit nga ibenta yung "right of way" ay hindi pwede kahit siya pa yung may-ari. "Encumbrance" kasi yan sa lupa nya, paano pa kaya kung kalsada na yan sa publiko. Kung hindi naka-deklara yung "right of way" at dinaan lang sa kasunduang pam-bibig ay pwedeng harangan yan ng may-ari anumang oras.
Balikan nyo ulit yung binigay kung You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now. sa taas at malinaw yung nakasulat dyan para "closed" na yung issue sa kahit anong thread na katulad nito.
PS. Nalimutan ko na iklaro natin muna yung mga kundisyon at pahintulot sa klase ng "right of way" na nakalagay sa kasunduan/kasulatan. Kalimitan kapag ginamit yung salitang "You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now." ay for private use only siya kaya ang binibigyan ng pahintulot ay yung mga katabi o kapitbahay ng may-ari o pili lamang - unless pumayag siya na para sa lahat na tulad sa pampublikong daanan. Pribelehiyo po yan na dumaaan hindi karpatang dumaan dahil nakapangalan pa rin siya (ROW) sa may-ari. Medyo kumplikado ang ROW agreement sa Pilipinas, kaya kung hindi naka-dokumento ay pwedeng saraduhan ng may-ari yan lalo pa sa mga dayo o kaya ay sitahin ka kung di ka taga-roon maging nang mga nakapirma sa deed ng lupa. Magiging permanenteng "public road" lang siya kapag nasalin na sa gobyerno yung pag-aari ng daan. Yung DILG ang ahensya ng gobyerno na inyong lalapitan sa huli kung sakaling di nyo maayos ang inyong problema sa lupa gamit ang tulong ng inyong barangay officials. at ng PAO if seeking free legal assistance.
Medyo kabisaduhin muna natin yung "You do not have permission to view the full content of this post. Log in or register now." para meron tayong paunang pagbabasihan tungkol sa "easement of right of way".